Flowers you can eat คุณค่าที่มากกว่าความงาม

หากถามถึงดอกไม้ทุกคนคงต้องบอกว่าคือสิ่งที่ธรรมชาติสร้างสรรค์เพื่อความสุขใจ เนื่องจากความงดงามของสี รูปทรงและกลิ่นหอม เรียกว่าครบวงจรเลยทีเดียวเชียว ดอกไม้จึงมีเรื่องราวให้ค้นหานับแต่อดีต จนถึงปัจจุบัน เรื่องราวที่แตกต่างกันไปตามแนวคิดของการใช้หรือแม้กระทั่งเรื่องราวของความสนใจของคนในแต่ละกลุ่ม แต่ละอาชีพหรือแม้แต่วัฒนธรรมหรือความเชื่อ หากจะแบ่งสาระของดอกไม้ออกเป็นหมวดหมู่ดอกไม้จะมีคุณสมบัติที่ต่างกันไปตามแต่ละชนิดของดอกไม้

หากนำดอกไม้มาเกี่ยวข้องกับความหอม ก็จะเน้นความหอมของดอกไม้เป็นหลักโดยใช้เป็นส่วนผสมของน้ำหอม ที่คิดค้นโดยใช้ภูมิปัญญาที่สืบทอดติดต่อกันมาจากอดีต หรืออาจคิดค้นทางวิทยาศาสตร์ ซึ่งมีกันอยู่ทั่วไปทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่นการทำแป้งร่ำน้ำปรุงของไทยหรือน้ำหอมกลิ่นต่างๆของต่างประเทศ ซึ่งล้วนแล้วแต่ทำจากส่วนผสมของดอกไม้เเทบทั้งสิ้น

หากนำดอกไม้มาใช้เพื่อการบริโภคก็มีอยู่มากมายทั้งชนิดกินสดเช่นดอกดาหลา โดยนำกลีบดอกมาหั่นฝอยใส่ในข้าวยำของภาคใต้ หรือกลีบดอกบัวที่ใช้แทนใบใส่เมี่ยงของภาคกลาง หรือนำมาอบแห้งชงเป็นน้ำดื่มก็มากมาย เช่น ชาดอกกุหลาบ ชากลีบบัว หรือชามะลิ เป็นต้น แต่ในตอนนี้จะพูดถึงดอกไม้จากต่างประเทศที่ในปัจจุบันนิยมนำมาตกแต่งอาหารและขนมโดยรับประทานแบบสดๆกันเลยทีเดียว

อาหารจานแล้วจานเล่าที่ตกแต่งด้วยดอกไม้นานาชนิดถูกนำมาเสริฟในร้านอาหารชั้นนำพร้อมทั้งขนมหวานที่แสนอร่อยปิดท้ายในแต่ละเมนูถูกตกแต่งด้วยดอกไม้สดนานาชนิด ในตอนแรกคิดว่าตกแต่งเพียงเพื่อความสวยงามเท่านั้น แต่เชฟได้อธิบายว่าให้ทดลองชิมแล้วจะรู้ซึ้งถึงอรรถรสของอาหารหรือขนมได้ดียิ่งขึ้น เพราะจะทำให้รับรู้ถึงความแปลกใหม่ที่แตกต่างทั้งรสชาติและคุณสมบัติที่เป็นประโยชน์ของดอกไม้อย่างลึกซึ้ง

ดอกไม้ต่างๆที่นำมาใช้ตกแต่งอาหารเหล่านี้ไม่ใช่ดอกไม้ไทยที่คุ้นเคย แต่เป็นดอกไม้จากต่าง ประเทศที่ปลูกได้ในประเทศไทย ดังนั้นจึงไม่รอช้าที่จะหาข้อมูลเพื่อนำความรู้มาเผยแพร่ เเละมาจบที่คำตอบของเจ้าของร้าน Flower you can eat.

คุณเบิ้ม หรือคุณศุภชัย ใส่แปง และคุณสิราภรณ์ วิพันธุ์ศาสตร์ เป็นเจ้าของร้านและเจ้าของสวนดอกไม้กินได้หรือเรียกให้ทันสมัยว่า Edible Flower สวนดอกไม้นี้อยู่ ณ ร้านดอกไม้กินได้ Flowers You Can Eat เลขที่ 89/4 หมู่ 4 ต.สันผีเสื้อ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ คุณเบิ้มบอกว่าทำสวนดอกไม้นี้มาแล้ว 9 ปี และยังคงพัฒนาต่อไปเรื่อยๆ ดอกไม้ที่ปลูกจะเน้นดอกไม้ที่บริโภคได้อย่าง สะอาดและปลอดภัย เนื่องจากเป็นดอกไม้ที่ปลอดสารเคมีเป็นการปลูกแบบออร์แกนิค ซึ่งทำให้ปลอดภัยในการบริโภค ดอกไม้ที่ปลูกจะเน้นส่งให้กับร้านอาหารหรือร้านขนมที่ต้องการตกแต่งด้วยดอกไม้กินได้ ในช่วงแรกที่สวนจะเน้นดอกไม้ในท้องถิ่นเช่น ดอกแตงกวาญี่ปุ่น ดอกมะเขือ ดอกเข็มหรือดอก อัญชัน แต่พอศึกษาและค้นคว้ามากขึ้นจึงเริ่มสนใจดอกไม้จากต่างประเทศที่สามารถปลูกได้ในสภาพดินฟ้าอากาศในบ้านเรา ได้แก่ตระกูลดอกแฟนซี ต่างๆเช่น ดอกไวโอล่า (Viola) และดอกผีเสื้อ (Dianthus) ดอกไม้ต่างๆเหล่านี้นอกจากให้ความสวยงามแล้วยังมีรสชาติที่ดีเช่นกัน

คุณเบิ้มยังเล่าต่ออีกว่าอันที่จริงแล้วคนไทยเราใช้ดอกไม้ในการบริโภคมานาน ในอดีตเรานำดอกไม้มาอบให้มีกลิ่นหอมเช่นดอกชมนาด ดอกกระดังงาหรือ ดอกมะลิเพื่อทำน้ำข้าวแช่ เราบริโภคกันทั้งแบบสดและแบบสุกเช่นกัน ส่วนการใช้ดอกไม้ใส่ในอาหารไม่ใด้มีเฉพาะในบ้านเราแต่มีในทุกประเทศทั่วโลก เช่นในประเทศฝรั่งเศสนิยมใช้ดอกไม้ทำไซรัปผสมกับน้ำผึ้ง หรือใช้ดอกไม้ทำซ๊อส และอื่นๆเพื่อความหอม คุณเบิ้มยังเล่าให้ฟังถึงเทคนิคในการกินดอกไม้ต่างๆเหล่านี้ว่าให้กินที่กลีบก่อนแล้วจึงค่อยกินที่ตัวดอกจะทำให้เข้าถึงรสชาติได้ดีกว่ากินทั้งดอก และในการกินยังมีทั้งกินก่อนและหลังรวมทั้งสีของดอกไม้ยังบ่งบอกถึงรสชาติ สีขาวจะหวานหลังจากกินขนมหรือกินหลังอาหาร ส่วนสีเหลืองหรือสีม่วงจะหวานต้องกินก่อนกินอาหารหรือขนม จึงจะเสริมอรรถรสของรสชาติในสิ่งที่กินนั้นได้ดียิ่งขึ้น

คุณเบิ้มยังบอกต่ออีกว่าหลังจากได้คลุกคลีกับดอกไม้มานานจึงเกิดความสนใจในการนำดอกไม้มาดัดแปลงเป็นผลิตภัณฑ์จากดอกไม้กินได้ในรูปแบบต่างๆ ทั้งปรึกษาเชฟทำอาหารหรือผู้รู้ในศาสตร์ต่างๆเพื่อคิดค้นถึงคุณสมบัติของดอกไม้ชนิดนั้นๆ ทำให้รู้ว่าดอกบานชื่นควรรับประทานกับเนื้อสัตว์เพราะสามารถลดกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ได้และดอกบานชื่นไม่เหมาะในการทำเครื่องดื่มเพราะมีสารแทนนิน แต่ดอกไม้ที่มีความหอมเช่นดอกวิโอลา สามารถนำมาทำชาดอกวิโอลาได้และคิดว่าที่นี่เป็นเเห่งเดียวที่ทำชาชนิดนี้

ยิ่งฟังยิ่งสนใจเมื่อสอบถามด้านการเพาะปลูกคุณเบิ้มบอกว่าสิ่งสำคัญผู้ปลูกต้องเข้าใจคุณสมบัติของดอกไม้ในแต่ละชนิด เพราะดอกไม้จะชอบบรรยากาศที่ต่างกัน ซึ่งสามารถมาสอบถามได้

ร้าน Flower you can eat ยังมีโครงการต่างๆเกี่ยวกับดอกไม้กินได้มากมาย ทั้งดอกไม้เคลือบน้ำตาล ไซรับดอกไม้ น้ำตาลผสมสีดอกไม้ เกลือผสมสีดอกไม้ เนยผสมสีดอกไม้และยังทำดอกไม้กินได้เป็นวงล้อสีเพื่อสร้างองค์ประกอบการจัดจานอาหารเพื่อการถ่ายภาพได้ดี นอกจากนั้นยังจัดอบรมด้านการทำอาหารจากดอกไม้กินได้ให้กับสถาบันการศึกษาต่างๆ ซึ่งสามารถติดตามได้ในเพจ Facebook Flowers You Can Eat ที่มีรายละเอียดต่างๆเรียบเรียงให้เห็นถึงการพัฒนาที่จริงจัง ถ่ายทอดเป็น Time Line อย่างชัดเจนเลยทีเดียว

ดอกไม้กินได้หรือ Edible Flower คืออีกหนึ่งเรื่องราวที่เป็นแรงบันดาลใจให้ผู้สูงวัยได้มีงานอดิเรกทำ เพราะหากมีเวลาว่างลองปลูกดอกไม้เหล่านี้ดูก็จะได้ความสุขทั้งทางกายที่ได้ใช้ชีวิตยามว่างและมีสิ่งดีๆที่มีประโยชน์จากธรรมชาติ เพราะดอกไม้กินได้ต่างๆเหล่านี้มีส่วนประกอบของวิตามิน เอ ซี และสารแอนตี้ออกซิแดนท์ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายและช่วยชะลอวัยได้ดี ส่วนทางด้านจิตใจได้เห็นสิ่งสวยงามทำให้สดชื่นและมีความสุข เมื่อสุขทั้งกายและใจขนาดนี้คงต้องลองหาดอกไม้มาปลูกกันบ้างเพราะดอกไม้นี้ไม่ธรรมดาแต่เป็น Flower you can eat ที่มีคุณค่ากับชีวิต

Story by

ศุภชัย ใส่แปง สิราภรณ์ วิพันธ์ศาสตร์

ผู้รัก หลงใหล และสนใจในเรื่องราวของดอกไม้จนทำให้เกิด แรงบันดาลใจในการสร้างดอกไม้ให้มีคุณค่าที่มากกว่าความงาม แต่เป็น คุณค่าของวิถีชีวิต Edible Flowers you can eat .

เรียบเรียงและสัมภาษณ์

จารุนันท์ เชาวน์ดี

ชอบดอกไม้ จัดดอกไม้ และสอนจัดดอกไม้ พอๆกับชอบฟังเพลงของ Getsunova

ขอขอบคุณคุณบอย วงศ์พีระ บุลยเลิศ แห่งร้านBSamCook16 ที่เอื้อเฟื้อสถานที่สัมภาษณ์

และภาพอาหารที่ตกแต่งด้วยดอกไม้อย่างสวยงาม

ขอขอบคุณรูปภาพประกอบสวยๆจากเพจ Facebook Flower you can eat .